بررسی کارائی تابع توزیع احتمال مشتق شده بر مبنای بارندگی روزانه

نویسنده

چکیده

برآورد میزان دبی اوج با دوره بازگشت‌های مختلف در حوزه‌های آبخیز بدون داده های آب‌سنجی یا با شمار داده‌های اندک، یکی از مشکلات فعلی طراحی در کشور است. در این مقاله امکان بهره گیری از احتمال ترکیبی بارندگی یک روز و بارندگی پنج روز پیش برای رسیدن به تابع توزیع احتمال دبی اوج در حوزه آبخیز طالقانرود – گلینک مورد بررسی است. بدین‌منظور 144 مورد دبی اوج مشاهده‌ای و بارندگی یک روز و پنج روز پیش مربوط به آنها جمع آوری شده و احتمال ترکیبی آن دو محاسبه شده و برابر با احتمال رخداد همان دبی اوج منظور شده است. نمودار دبی‌های اوج و احتمال آنها با قبول فراوانی میانگین برابر با 50 درصد پلات شده و معادله ریاضی منحنی پوش شاخه نزولی مورد استخراج قرار گرفت. بر پایه این معادله بدست آمده، دبی‌های اوج با دوره بازگشت‌های متفاوت برآورد شده است. سپس بر پایه مجموعه میزان دبی اوج سالانه این حوزه در یک دوره 30 ساله که مستقل از داده‌های پیشین می‌باشند، میزان دبی اوج با دوره بازگشت‌های متفاوت با بهره گیری از هفت توزیع احتمالاتی متداول برآورد شده و با میزان برآوردی به روش پیشی مقایسه شدند. نتیجه آنکه تابع توزیع استخراجی بر مبنای منحنی پوش فراوانی دبی اوج بدون تطبیق با میانگین با همه توزیع‌های احتمالاتی مورد نظر سازگاری داشته و بر پایه میانگین مربع خطا، بیشترین همخوانی را با تابع توزیع احتمالاتی لوگ نرمال دو مشخصه ای دارد. در مقابل بهره گیری از منحنی تجمعی احتمال ترکیبی منجر به خطای فاحش در برآوردها می‌شود.

کلیدواژه‌ها