طبقه‌بندی خاک جنگل به منظور کاهش هزینه‌ بررسی قابلیت‌های مکانیکی آن برای جاده‌سازی و ترابری (مطالعه موردی: جنگل آق مشهد)

نویسندگان

چکیده

توسعه پایدار و اجرای بهینه طرح‌های جنگلداری مستلزم ایجاد شبکه‌هایی از جاده‌های اصلی و فرعی می‌باشد. از طرفی احداث جاده در یک منطقه جنگلی کوهستانی در واقع یک دخالت عمده در طبیعت دست نخورده و ناشناخته جنگل بوده و منجر به بهم زدن تعادل طبیعی می‌شود. به همین خاطر شناخت و آگاهی از ویژگی‌های زمین شناسی، زمین ریخت شناسی و مکانیک خاک منطقه ای که جاده از آن عبور می‌کند از مهمترین عامل های موثر دراتخاذ تصمیم های مناسب به منظور کاهش هزینه‌های سنگین ساخت جاده و گزینش شیوه‌های اصولی در نگهداری و نیز بازسازی راه‌های جنگلی می‌باشد. خاک عمده ترین مصالح ساختمانی راه‌های جنگلی بوده و در عین حال بستر آن را تشکیل می‌دهد. با انجام بررسی های مکانیک خاک، شناخت ویژگی های مهندسی خاک ممکن خواهد شد. با توجه به هزینه‌های گزاف آزمایش های مکانیک خاک کاهش تعداد نمونه به کمترین تعداد در عین حفظ جامعیت و اعتبار آن از مسائل مهم در بررسی های مکانیک خاک مسیر جاده‌های جنگلی است. برای رسیدن به این هدف در این بررسی بر پایه مشخصه‌های زمین ریخت شناسی منطقه مانند شیب، جهت، ارتفاع از سطح دریا و... و با بهره گیری از قابلیت‌ها و امکانات GIS منطقه مورد بررسی زون‌بندی و به واحدهای همگن از نظر شکل زمین تقسیم شدند. بدین منظور پس از تهیه نقشه شکل زمین منطقه، از هر واحد در محل عبور جاده یک نمونه و در مجموع 24 نمونه خاک برداشت و از نظر مشخصه‌های خاک مانند درصد رطوبت طبیعی، وزن مخصوص ظاهری و بافت خاک مورد آزمایش قرار گرفت. با دسته بندی نتایج آزمایش نمونه‌های خاک و نیز دسته بندی آنها بر پایه درصد رطوبت، بافت و پروزیته، خاک مناطق همگن جدیدی بدست آمد که از نقطه نظر مشخصه‌های زمین ریخت شناسی و خاکشناسی همگن هستند و به همین جهت می‌تواند مبنای برداشت نهایی نمونه خاک برای بررسی های مکانیک خاک قرار گیرد. بر پایه نتایج این پژوهش، به علت ایجاد مناطق همگن، تعداد نمونه‌های لازم به بیشینه 13 نمونه کاهش یافته و به همین جهت در عین حفظ دقت، هزینه‌ آزمایش ها به کمترین مبلغ می‌رسد.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار