ارزیابی ویژگی‌های الیاف ‌جـوان‌چوب و ‌بـالـغ‌چوب گونه‌های (55/69) Populus deltoides و (214-I cv.)Populus × euroamericana رویش‌یافته در منطقه گیلان

نویسندگان

چکیده

افزایش کاربرد چوب از یک سو، و محدودیت منابع آن از سوی دیگر، لزوم بهره‌مندی از گونه‌های تندرشد را بیشتر کرده است. در این راستا، با توجه به ویژگی‌های مطلوب صنوبر، توجه ویژه ای به انواع دو رگ ها و کلن‌های این گونه جلب شده است. از بین دو رگ ها و کلن‌های موجود از گونه صنوبر، به علت بازده بالا،‌ سازگاری با اقلیم‌های مختلف، و سادگی کاشت، داشت، و برداشت، مدت‌هاست که گونه صنوبر دلتوئیدس (کلن 55/69) و صنوبر دورگ یوروآمریکن (کلن 214-I) در ایران مورد بررسی‌های دقیق‌تری قرار گرفته و به طور گسترده کاشته می‌شوند. به علت سن برداشت گونه‌های تندرشد، این گونه‌ها بیشتر دارای جوان‌چوب و بالغ‌چوب هستند. با توجه به تاثیر جوان‌چوب بر کاربرد چوب صنوبرها، در این پژوهش تلاش شد تا ویژگی‌های مرفولوژیکی الیافی ‌جوان‌چوب و ‌بالغ‌چوب این دو کلن با هم، و با یکدیگر مقایسه شوند. نمونه‌ها از ایستگاه تحقیقات صنوبر صفرابسته، آستانه اشرفیه واقع در استان گیلان، تهیه شدند و اندازه‌گیری‌ها تا 6 سال نخست به صورت سال‌به‌سال، و پس از آن به صورت هر سه سال (سه حلقه رویشی) انجام گرفتند. نتایج نشان می‌دهند که سن تغییر از جوان چوب به بالغ چوب در این دو کلن، به تقریب 12 سالگی است. تجزیه و تحلیل آماری نشان می‌دهد که در سطح 1 درصد، جهت جغرافیایی اثر معنی‌داری در صنوبر یوروآمریکن ندارد ولی در صنوبر دلتوئیدس، به تنهایی باعث به وجود آمدن اختلاف معنی‌دار بین قطر لیف و ضخامت دیواره می‌شود. از بررسی‌های انجام‌شده چنین می‌توان نتیجه‌گیری کرد که از دیدگاه ویژگی‌های الیاف در دو دو رگ صنوبر یاد شده،‌ میانگین‌، طول الیاف، قطر الیاف، و قطر حفره سلولی در صنوبر یوروآمریکن، بیشتر از صنوبر دلتوئیدس می‌باشد. ولی از نظر ضخامت دیواره، صنوبر دلتوئیدس بالاتر قرار دارد.

کلیدواژه‌ها