بررسی کاربرد روش مدالوس به منظور ارائه یک مدل منطقه‌ای برای ارزیابی و تهیه نقشه بیابان‌زایی

نویسندگان

چکیده

این پژوهش با هدف ارزیابی کمی‌روند بیابان‌زایی در دشت فیدویه – گرمشت با گستره ای معادل 43093 هکتار در استان فارس و به منظور تدوین یک مدل منطقه‌ای انجام شده است. در این پژوهش، بر پایه روش مدالوس1 با توجه به شرایط منطقه، و با بهره گیری از سامانه آگاهی های جغرافیایی، یک مدل منطقه‌ای تدوین شد. در آغاز عامل های موثر اصلی و فرعی در روند بیابان‌زایی که شامل شش لایه یا معیار اصلی وضعیت خاک، اقلیم، فرسایش، پوشش گیاهی، آب‌های زیرزمینی و وضعیت مدیریت (معیار درجه تخریب انسانی) بودند، شناسایی شدند. سپس برای هر لایه یا معیار اصلی مهم‌ترین شاخص‌های موثر در کیفیت آن معیار بررسی و با شیوه مدالوس وزن‌دهی انجام شد و با محاسبه میانگین ‌هندسی شاخص‌ها و بهره گیری از نرم‌افزار ArcGIS(9)، نقشه‌های مربوط به وضعیت هر معیار یا لایه اصلی تهیه شد. در پایان با تلفیق نقشه‌ی لایه‌های اصلی و بهره گیری از میانگین هندسی لایه‌ها، نقشه‌ی وضعیت فعلی بیابان‌زایی در منطقه مورد بررسی تولید شد. نتایج نشان ‌داد 12% از کل منطقه مورد بررسی در کلاس بسیار شدید بیابان‌زایی، 81% در کلاس شدید بیابان‌زایی و 7% در کلاس متوسط از نظر شدت بیابان‌زایی قرار گرفتند. همچنین نتایج گویای این واقعیت بود که معیار پوشش گیاهی و وضعیت آب‌های زیرزمینی از آنجا که پایین‌ترین کلاس کیفی را به خود اختصاص دادند، از مهم ترین عامل های موثر در بیابانی شدن اراضی دشت فیدویه – گرمشت می‌باشند.

کلیدواژه‌ها