بررسی عامل های مؤثر بر رخداد زمین لغزش‌ها و پهنه‌بندی آن

حوضه آبخیز الموت رود در شمال شرق استان قزوین (رشته کوه‌های البرز مرکزی) واقع شده است. به منظور پهنه‌بندی خطر زمین لغزش، درآغاز نقشه پراکنش ناپایداری‌های این حوضه شامل انواع حرکت های دامنه‌ای با بهره گیری از تفسیر عکس‌های هوایی در مقیاس 1:40000 و بازدید میدانی در مقیاس 1:25000 تهیه شد. پس از ثبت علل ایجاد کننده انواع ناپایداری‌ها و ویژگی‌های دیگر آنها بر روی پرسش نامه و تهیه نقشه پراکنش , با توجه به نتایج بدست آمده از بررسی بروز زمین لغزش‌ها در منطقه، لایه‌های اطلاعاتی سنگ شناسی، شیب، جهت شیب، پوشش گیاهی، بارندگی میانگین سالانه، فاصله از راه، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه و طبقه های ارتفاعی در محیط Arc GIS تهیه شد و نقشه پراکنش با بهره گیری از روش آماری دو متغیره (ارزش اطلاعاتی) پهنه‌بندی شد. برای ارزیابی درستی و دقت «نقشه پهنه بندی» نیز از روش نمودن بر پایه «نقشه پراکنش زمین لغزش‌ها» بهره گیری شده است که نتایج حاکی از این است که چون روند تغییر درصد سطحی لغزش از کلاس‌های کم خطر به سمت کلاس‌های با خطر بالا افزایش یافته است و دارای یک روند صعودی می‌باشد، روش گزینشی برای پهنه بندی در این حوضه مناسب می‌باشد.
به طور کلی این بررسی تعداد 447 مورد حرکت‌های دامنه‌ای (328مورد لغزش،21 مورد ریزش،13 مورد جریان و85 مورد حرکت مرکب یا پیچیده) را در این حوضه نشان می‌دهد، که 32 درصد سطح از کل مساحت حوضه آبخیز الموت رود را پوشش می‌دهند و در بررسی نقش همه ‌عامل های محرک در رخداد زمین لغزش‌های این حوضه، عامل فرسایش و زیرشویی در 424 مورد، عامل لایه بندی در 371 مورد، عامل شکستگی‌ها در 316 مورد، عامل گسل در 278 مورد و عامل کشاورزی، از بین رفتن تکیه گاه، سازه‌های آبی، تغییر کاربری و سایر موارد هر یک فقط در کمتر از 20 مورد تأثیر داشته‌اند.البته در نتایج اصلی تر بیشترین زمین لغزش‌ها در این منطقه با نزدیک شدن به گسل‌ها، در ارتفاع های شمالی و جنوبی که دارای بارش 600 تا 700 میلی متر می‌باشند، همچنین در دامنه‌های که بیشتر در محدودة شیب 35 تا 45 درجه هستند و در دامنه‌های غربی و شمالی تا ارتفاع 3500 متری، مشاهده می‌شوند.