پهنه‌بندی خطر و ارزیابی خسارت سیل

نویسندگان

چکیده

سیل یکی از پدیده‌هایی است که هر ساله در نقاط مختلف جهان و کشور خسارت‌های جانی و مالی به بار می‌آورد. به‌منظور پهنه‌بندی خطر سیل و تعیین پهنه‌های سیل‌گیر اراضی اطراف رودخانه قره‌چای واقع در حوزه آبخیز شهری رامیان، پس از انجام عملیات میدانی، مسیری از رودخانه به طول 5/8 کیلومتر انتخاب شد و بر اساس خصوصیات مورفولوژیکی و هیدرولیکی به تعدادی بازه تقسیم و 41 مقطع عرضی از رودخانه برداشت شد. برای انتخاب مناسب‌ترین روش تعیین ضریب مانینگ، روش کاون به منزله مناسب‌ترین روش تعیین ضریب مانینگ در محدوده مورد بررسی انتخاب شد. با معرفی مشخصات جریان و مشخصات هندسی رودخانه و ضریب مانینگ هر مقطع در نرم‌‌افزار HEC-RAS پروفیل سطح آب در دوره‌های بازگشت معین محاسبه شد. سپس برای تعیین پهنه‌های خطر سیل با استفاده از نرم‌افزار Autocad و مشخص بودن رقوم سطح آب در هر مقطع پهنه‌های خطر سیل در دوره‌های بازگشت مختلف ترسیم شد. پس از تعیین سطح و عمق میانگین سیل برای مناطق در معرض خطر و با استفاده از توابع خسارت سیل، مقادیر خسارت احتمالی وارد به مناطق مسکونی در هر پهنه، جداگانه محاسبه و منحنی‌های تراز-خسارت هر یک از آنها نیز به‌طور جداگانه ترسیم شد. نتایج این تحقیق نشان داد که روند افزایش خسارت تا دوره بازگشت 50 سال، از شدت ملایمی دارد، ولی پس از آن این روند بشدت افزایش می‌یابد. بنابراین دوره بازگشت 50 سال به‌عنوان دوره بازگشت بحرانی این محدوده معرفی شد.

کلیدواژه‌ها