ارزیابی وضعیت فعلی بیابان‌زایی و ارائه یک مدل منطقه‌ای در حوزه آبخیز ماهان (با تاکید بر فرسایش آبی)

نویسندگان

چکیده

به‌منظور ارزیابی وضعیت فعلی شدت بیابان‌زایی ناشی از فرسایش آبی و ارائه یک مدل منطقه‌ای بیابان‌زایی، محدوده‌ای به مساحت 90253 هکتار(حوزه آبخیز ماهان) در استان کرمان در نظر گرفته شد. در این تحقیق پس از بررسی روش‌های مختلف، سعی بر آن شد تا از ساختار روش‌های FAO-UNEP1 و ICD2 که جزء معروف ترین مدل ها در خارج و داخل کشور است، مدل تلفیقی ارائه شد. علاوه بر این, سعی شد تا با توجه به شرایط موجود در منطقه مطالعاتی، اصلاحات لازم در مدل ها صورت گیرد. بدین منظور ابتدا بر اساس مطالعات ژئومورفولوژی، واحدهای کاری تعیین و سپس روش پیشنهادی در هر یک از واحدهای کاری و کل منطقه ارزشیابی شد، به طوری که از جنبه‌های مختلف بیابان‌زایی فقط وضعیت فعلی آن همراه با عوامل انسانی و محیطی مؤثر در آن در چهار کلاس (ناچیز و کم- متوسط- شدید- بسیار شدید) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به‌دست آمده از این ارزیابی، نشان می دهد که در حدود 57/35 درصد از سطح منطقه در کلاس متوسط(II) بیابان‌زایی و حدود 43/64 درصد از منطقه در کلاس شدید(III) بیابان‌زایی قرار دارند. همچنین بررسی انجام شده در منطقه غالب بودن اثر عامل استعداد محیطی(طبیعی) را نسبت به عامل انسانی در افزایش شدت بیابان‌زایی نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها