بررسی تاثیر آتش‌سوزی در تغییرات پوشش گیاهی و ترکیب گونه

نویسندگان

چکیده

آتش‌سوزی یکی از ابزارهای مدیریت در اصلاح ترکیب پوشش گیاهی علفزارهااست. آتش‌سوزی‌های کنترل‌شده موجب حذف گیاهان بوته‌ای خشبی غیر قابل هضم می‌شود و از تجدید حیات باقی مانده علوفه خوبی به‌دست می‌‌آید. آتش سوزی غیرعمدی که در شهریور 1377 در قرق تحقیقاتی سردول خلخال رخ داد, حدود 3 هکتاراز محدوده قرق و قسمتی‌از خارج از قرق طعمه حریق شد. با توجه به اینکه قبل از آتش‌سوزی ترکیب گیاهان آن با استفاده از روش ترانسکت‌گذاری وکوادرات مطالعه شده بود و محل‌‌های ترانسکت‌ها با کوبیدن میله‌های‌فلزی مشخص‌شده بود، تغییراتی که بعدازآتش سوزی ایجاد شده‌ باردیگر در تابستان 1379 مورد مطالعه قرار گر فت. نتایج نشان داد گیاهان بوته‌ای ساقه چوبی از 81/24 درصد (نسبت به پوشش گیاهی کل) به 2 درصد تقلیل‏, ولی گیاهان گندمیان دائمی‌ از 97/ 51در صد (نسبت به پوشش گیاهی کل) به 63/80 درصد افزایش یافته است. با مقایسه ارقام, مذکورنتیجه می‌ شود درصد پوشش کل نسبت به قبل کاهش یافته است, ولی درصد گیاهان کلاس??? افزایش وگیاهان کلاس ??? کاهش نشان می‌دهد، در واقع از نظر کمیت بصورت مقطعی پوشش گیاهی کاهش یافته, ولی از نظر کیفیت افزایش نشان می‌دهد، شایان‌ذکر است در تابستان 1381 دوباره تجدید حیات گونه‌های سوخته شده بوته‌ای و گندمیان دائمی‌ بررسی شد و نتایج نشان داد که حدود 30 درصد از بوته‌ای‌ها (Astragalus aureus) و حدود 100 درصد گندمیان دائمی (Festuca ovina، Bromus tomentelus) تجدید حیات یافته اند و پوشش کل به 5/64 درصد افزایش یافته است. ازاین‌رو می‌توان نتیجه گرفت در شرایطی که محدودیت فرسایش خاک نباشد, از بین بردن گیاهان خاردار مهاجم از طریق آتش سوزی موجب بهبود و گسترش گیاهان علفی دائمی‌ می‌شود.

کلیدواژه‌ها