برآورد بیشترین بدة لحظه‌ای سیل در حوزه‌های آبخیز کوچک

نویسندگان

چکیده

برآورد بیشترین بدة لحظه‌ای سیل در حوزه‌های آبخیز بدون آمار‌ یا با نواقص آماری بخصوص در حوزه‌های آبخیز کوچک, یکی از مسائل مهم در طرح‌های آبخیزداری و منابع آب است. در این تحقیق برای یافتن روشی قابل قبول به‌منظور برآورد بیشترین بدة سیل در حوزه‌های آبخیز کوچک, دو روش، یکی مبتنی بر سطح حوزه و دیگری مبتنی بر خصوصیات گیتانگاری و بارش حوزه مورد بررسی قرار گرفت. برای تعیین تأثیر میزان بارش، حوزه‌های انتخابی در دو منطقه شمال البرز (مازندران, گرگان و گیلان) و آذربایجان (آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی) انتخاب شدند. با توجه به نتایج به‌دست آمده، از میان روش‌های مبتنی بر سطح حوزه، روش هورتون و از میان روش‌های مبتنی بر خصوصیات گیتانگاری و بارش حوزه، روش ترسیمی‌سازمان حفاظت خاک آمریکا ( SCS) دارای کمترین خطا بوده‌اند. روش اداره راه آمریکا ((FHWA دارای بیشترین خطا و عدم کارایی مناسب برای‌برآورد دبی اوج در این مناطق بوده است. در روش‌های مبتنی بر سطح حوزه تفاوت محسوسی بین دو منطقه از لحاظ میزان خطا مشاهده نمی‌شود, اما در دسته روش‌های دیگر، میزان خطا در منطقه شمال خیلی بیشتر از منطقه آذربایجان بوده است. با توجه به نتایج به‌نظر می‌رسد که میزان بارش عامل عمده‌ای در تفاوت ایجاد‌شده بین دو منطقه از لحاظ میزان خطاست. به طورکلی روش ترسیمی‌ SCS دارای کمترین خطا نسبت به روش‌های دیگر تعیین بیشترین بده سیل بوده است.

کلیدواژه‌ها