این تحقیق به منظور مطالعـه ساختمان بیضه و الگوی چرخه تولیدمثل جنس نر سس ماهـی بزرگ سر(Barbus capito) مهاجر به رودخانه‌های سواحل جنوبی دریای خزر به اجرا درآمد. نمونه‌های مورد نیاز از اردیبهشت‌ماه تا تیرماه 1380 از رودخانه سفیدرود و پلرود صید و سپس برای نگهداری به استخر خاکی منتقل شدند. در طول یک‌سال از مهرماه 1380 تا شهریور ماه 1381، از گنادهای ماهیان نر بالغ نمـونه‌برداری صورت گرفت. نمونه‌های بیضه در محلول بوئن تثبیت شدند و سپس با استفاده از روش پارافینه کردن و رنگ‌آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین از آنها مقاطع بافتی تهیه شد. بیضه این ماهی از نوع لوبولار بود. اسپرماتوژنز در ماهیان، همزمان با ریخته شدن یا بازجذب اسپرم‌ها در فصل تخم‌ریزی آغاز می‌شود و بتدریج تا اواسط پاییز پیشرفت می‌کند. در این زمان در مرحله اسپرماتوژنز میانی متوقف می‌شود و مرحله سکون را سپری می‌کند. در فروردین‌ماه با افزایش درجه حرارت اسپرماتوژنز بسرعت پیشرفت کرده و اسپرم سیال در آنها ظاهر می‌شود. لوبول‌ها در این زمان حاوی اسپرماتید و اسپرماتوزوا هستند و این توانایی تا تیرماه در آنها قابل مشاهده است. حداکثر میزان GSI بیضه در این ماهی نشان‌دهنده دوره حداکثر رشد مواد تناسلی بوده و میزان آن در فصل تولیدمثل بین 5/0±34/1 الی 09/0±75/1 است.
', './data/ijnr/coversheet/cover_fa.jpg'))