مکان یابی خود کار کاربری زمین با استفاده از ارزیابی چند عامله تناسب سرزمین مطالعه موردی : برنامه ریزی اقتصادی زمین در حوزه آبخیز کلیبرچای وسطی ( ارسباران شمالی )

نویسندگان

چکیده

کمیابی " زمین های " قابل استفاده در تولید اقتصادی محصولات و " تحرک ناپذیری " این منبع بر اهمیت تخصیص آن به مناسب ترین کاربری ها افزوده است. به این منظور ، ارائه الگوی کاربری زمین که با توان طبیعی و زیرساختهای اقتصادی منطقه در تناسب باشد ، اهمیت فراوانی دارد. پیچیدگی این کار از یک سو و قابلیت GIS در کار با داده های مکانی و برخورداری از سامانه های حمایت از تصمیم گیری از سوی دیگر ، مهمترین انگیزه های به کار گیری GIS بوده است. مطالعات گذشته به خوبی اهمیت ارزیابی چند عامله تناسب و نقش سامانه اطلاعات جغرافیایی را در مکان یابی خود کار کاربری های مختلف زمین نشان می دهند. منطقه مورد مطالعه به مساحت 28000 هکتار از آبخیز کلیبرچای وطی ( ارسباران شمالی ) در استان آذربایجان شرقی واقع شده است. در این مطالعه به طور همزمان از نقشه های موضوعی طبیعی و اقتصادی در ارزیابی تناسب و مکان یابی کاربری زمین استفاده شد. تنوع کاربری زمین عوامل مؤثر بر تناسب سرزمین برای هر کاربری در کنار تغییر اهمیت نسبی کاربری ها و عوامی در فرایند مکان یابی مد نظر قرار گرفته اند. تعیین اهمیت نسبی کاربری ها و عوامل مؤثر در تعین تناسب به ترتیب به کمک ارزیابی اقتصادی کاربری ها و محاسبه کمی وزن عوامل به روش تحلیل سلسله مراتبی انجام شده است. این شرایط تحقیق را به استفاده از ارزیابی چند عامله تناسب سرزمین برای هر کاربری و مکان یابی کاربری ها به شیوه چند هدف رهنمون شده است. اساس این روش با روش های ارزیابی مبتنی بر شبکه مشابه است و با استفاده از مجموعه ای از نقشه های موضوعی با ساختار شبکه ای انجام می شود. ابعاد شبکه کوچک ( 15 متری ) است و می توان فرض کرد که ارزیابی تناسب در هر نقطه از سرزمین انجام می شود. فرایند ارزیابی زمین نیز برای سطوح وسیع آسان تر و تکرار پذیری آن سریع تر است . در این مطالعه از امکانات نرم افزار 2.008 IDRISIW استفاده شده است.از مقایسه نقشه های تناسب تهیه شده برای هر کاربری به شیوه چند هدف نقشه الگوی مکانی منطقه برای کاربری های جو دیم ، گردو کاری ، گوسفند داری ، پارک داری ، و حفاظت تهیه شده اشت.