مقایسه روش های آماری برآورد رسوب معلق رودخانه ها

امروزه گرایش زیادی درمورد فهم نحوه ومقدار حمل مواد توسط رودخانه ها وجود دارد چرا که این اطلاعات در بررسی نرخ و الگوی فرسایش هوازدگی فیزیکی و شیمیایی ارزیابی جریان مواد از سطح اراضی به سمت پایین دست حوزه بررسی آلودگی های منابع آب به خصوص آلودگی های غیر نقطه ای بیلان رسوب و مدیریت حوزه های آبخیز به کار می روند گاهی مقدار رسوب خروجی معیار نسبتاً مناسبی برای سنجش فرسایش سالانه حوزه است تا کنون روشهای متعددی برای برآورد مقدار رسوب معلق ارایه شده است که نتایج حاصل ازاین روشها در اغلب موارد اختلافات فاحشی با هم دارند مهم ترین مشکل ارزیابی این روشها ار می توان فقدان آمار مشاهده ای قابل اعتماد در این حوزه ها دانست وجود آمار نسبتاً فشرده در ایستگاه رسوب سنجی قزاقلی واقع در بالادست سد وشمگیر در حوزه آبخیز گرگانرود فرصت تعیین دقت و صحت روش های برآورد بار معلق را فراهم کرد به این منظور ابتدا بااستفاده از شیوه های مختلف (سیستماتیک ، تصادفی –سیستماتیک ،تصادفی ساده ) با فرکانس های متفاوت (12و26و52و104 درسال ) و با درنظر گرفتن طبقه بندی جریان از جمعیت داده های مشاهده ای نمونه گیری به عمل امد و سپس مقدار بار معلق با 21 روش متفاوت از نظر نوع منحنی سنجه و یا دبی جریان برای هریک از نمونه ها تعیین گردید نهایتاً پس از دسته بندی روشها با استفاده از دو پارامترآماری انحراف معیارخطاها و مقدار خطای برآوردی نسبت به آمار فشرده مشاهده ای روش های برآورد رسوب مورد مقایسه قرار گرفتند نتایج نشان داد که روش برآورد تلفیق دبی متوسط روزانه با منحنی سنج حد وسط دسته ها دقیق تر و صحیح تر از سایر روشها بود و به عنوان بهترین روش انتخاب شد همچنین در این روش برآورد رسوب نمونه گیری تصادفی – سیستماتیک جواب مناسبتری را نسبت به بقیه روشها ارایه داد روی هم رفته روش نمونه گیری از جریان طبقه بندی شده با نمونه های اضافی از جریان های بالا و میانی مقداد خطا را درمقایسه با روش نمونه گیری بدون طبقه بندی حدود 50 درصد کاهش داد .