ارتباط بین فراوانی هزارپا با ترکیب عناصر غذایی لاشبرگ در مناطق جنگلداری شده و مخروبه (مطالعه موردی دارابکلا- مازندران)

در دو دهه اخیر مساحت جنگل های مخروبه در شمال ایران به علت دخالت انسان افزایش یافته است. جنگلکاری با گونه های اصلاح کننده خاک می تواند روشی مناسب برای احیا و بازسازی جنگل های مخروبه باشد؛ زیرا با افزایش فعالیت های زیستی مرتبط با تجزیه لاشبرگ و چرخه عناصر غذایی؛ روند بازگشت اکوسیستم به شرایط طبیعی را کوتاه می نماید. این بررسی با هدف تعیین فراوانی جمعیت هزارپا در جنگلکاری های 14 ساله افرا؛ بلوط؛ توسکا و زربین در مقایسه با یک جنگل مخروبه انجیلی و ممرز در دارابکلا با توجه به ترکیب عناصر غذایی لاشبرگ انجام شد.در عرصه های مورد بررسی 50 نمونه انتخاب ویژگی های جمعیت هزارپا؛ لاشبرگ و لایه سطحی خاک (0 تا 10 سانتی متر) شامل تعداد و زیوزن هزارپا؛ وزن ؛ درصد ماده خشک؛ درصد پروتئین خام؛ درصد چربی خام؛ درصد الیاف خام؛ درصد خاکستر؛ واکنش شیمیایی لاشبرگ؛ درصد رطوبت وزنی و وزن مخصوص ظاهری خاک اندازه گیری شدند. کلیه نمونه های هزارپا با گونه (Lohmander, 1928)Ommatoiulus caspius از خانواده Julidae تعلق داشتند. در جنگل کاری های افرا و بلوط میانگین زیوزن هزارپا بیشتر از 100 میلی گرم در متر مربع و وزن لاشبرگ کمتر از 1000 گرم در متر مربع بود. در حالی که جنگلکاری های توسکا و زربین و جنگل مخروبه انجیلی و ممرز میانگین زیوزن هزارپا کمتر از 50 میلی گرم در متر مربع و میانگین وزن لاشبرگ بیشتر از 1000 گرم در متر مربع به دست آمد. ضریب همبستگی تعداد و زیوزن هزارپا با وزن لاشبرگ (88/0-=r) درصد چربی خام لاشبرگ (80/0=r)؛ درصد الیاف خام لاشبرگ (53/0=r) و وزن مخصوص ظاهری خاک (60/0=r) معنی دار بود. در بین متغیرهای مرتبط با ترکیب عناصر غذایی لاشبرگ؛ درصد چربی خام بالاترین همبستگی را با محور اول در تجزیه و تحلیی مولفه های اصلی (69/0-=r) داشت. گونه های درختی کاشته شده در جنگلکاری از طریق ترکیب عناصر غذایی لاشبرگ بر فراوانی جمعیت هزارپا و مقدار تجمع ماده آلی در لایه لاشبرگ موثر بوده اند.