بررسی عوامل موثر در ایجاد حرکت های توده ای (لغزش ) مطالعه موردی : منطقه اردل استان چهارمحال بختیاری

حرکت های توده ای یکی از پدیده های طبیعی است که هر ساله خسارت های زیادی را به نقاط مختلف کشور وارد می کند . لغزش گله شور در استان چهارمحال بختیاری یکی از مواردی است که به علت احداث جاده ارتباطی این استان به استان خوزستان و فراهم شدن شرایط مناسب , زمین لغزشی به طول 125 , عرض 110 و عمق 24 متر رخ داده است. به منظور تعیین عوامل موثر در ایجاد این زمین لغزش , پستی و بلندی آب و هوا , زمین شناسی و تکتونیک , ژئومرفولوژی , پوشش گیاهی و ویژگی های فیزیکی شیمیایی و مکانیکی خاک در توده لغزیده و همچنین در دامنه های دیگر به عنوان دامنه منظم , جهت مقایسه مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. بر این اساس , شیب طبقات سازند هم جهت با شیب توپوگرافی (40-20 درصد), حساسیت سازند مارنی با کانی غالب اسمکتیت ( که اثر جذب آب انبساط می یابد) و خمیر آبی کم , تخریب پوشش گیاهی و تغییر کاربری اراضی , نزولات جوی به صورت باران و برف ( سالانه حدود 680 میلی متر ) و جاده سازی در پایین دست دامنه , از جمله عواملی هستند که موجب ایجاد زمین لغزش فوق گردیده اند. محاسبات آنالیز پایداری شیب دامنه با استفاده از نرم افزار رایانه ای Stable نشان می دهد که زمین لغزش در عمق حدود 24 متر رخ داده و با برآورد حجم توده لغزیده برابر 172000 متر مکعب و مقادیر حد خمیری و روانی (15/30%= و 6/28%=PL) حدود 83932-52069 متر مکعب آب مورد نیاز است تا زمین لغزش فوق به وقوع پیوندد که بر اساس میزان بارش و سطح (150 هکتاری) بالادست توده لغزشی , مقدار 152603 متر مکعب آب وارده توده گردیده است. این مقدار آب می تواند رطوب توده را علاوه بر حد خمیری به حد روانی و بیشتر هم برساند.علاوه بر این موثر در وقوع زمین لغزش که ذکر گردید , می توان از عامل تکتونیک (زمین ساخت ) و احداث جاده در پایین دست به عنوان عامل تشدید کننده زمین لغزش نام برد.