مقایسه پتانسیل رسوبدهی فرسایش های آبی و بادی با استفاده از مدل های MPSIAC و IRIFR.E.A در مناطق بیابانی ایران(مطالعه موردی؛ حوزة آبخیز آب بخشاء کرمان)

نویسندگان

چکیده

درمناطق خشک و نیمه خشک ایران در زمینه برآورد شدت فرسایش آبی و بادی (به صورت توام و مقایسه ای) کمتر کار شده است. مناطق خشک و نیمه خشک علاوه برفرسایش آبی تحت تأثیر فرسایش بادی نیز می باشند‘ لذا مطالعه و بررسی آنها با استفاده از مدلهای MPSIAC و IRIFR.E.A (اختصاصی –احمدی) هدف اصلی این تحقیق بوده است.
در این تحقیق مشخص گردید که نحوه ارزیابی بعضی از عوامل مؤثر در فرسایش های آبی و بادی در مدلهای MPSIAC و IRIFR.E.A (اختصاصی –احمدی) با اشکالاتی مواجه بوده و با توجه به شرایط اقلیمی و ادافیکی کشور(جهت دستیابی به نتیجه مطلوب تر) باید مورد بازنگری و اصلاح قرار گیرند.
در تحقیق حاضر ضمن تهیه نقشه حساسیت اراضی به فرسایش های آبی و بادی با استفاده از مدلهای MPSIAC و IRIFR.E.A (اختصاصی –احمدی) پتانسیل رسوبدهی هر دو نوع فرسایش تعیین و سپس مورد مقایسه قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که زیر حوزه های لاله زار و نگار که 41 و 59 درصد سطح عرصه مورد بررسی را شامل می شوند‘ به ترتیب 49 و 51 درصد رسوب ناشی از فرسایش آبی و 5/14 و5/85 درصد رسوب ناشی از فرسایش بادی را به خود اختصاص داده اند. در زیر حوزه لاله زار کل پتانسیل رسوبدهی (حاصل از فرسایش های آبی و بادی) در مقایسه با رسوب ناشی از فرسایش های آبی و بادی به ترتیب 2/36 و4/76 و6/23 درصد به دست آمده است . بنابراین‘ مشخص گردید که مطالعه فرسایش بادی در بخش هایی از مناطق بیابانی مهمتر از فرسایش آبی است‘ هر چند بهتر است هر دو نوع فرسایش مطالعه و پتانسیل رسوبدهی آنها به عنوان کل رسوب مد نظر قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها