بررسی قابلیت مکانیکی خاک در جاده جنگلی در حال ساخت به منظور

نویسندگان

چکیده

مدیریت بهینه منطقه های جنگلی و اجرای عملی طرح‌های جنگلداری ارتباط مستقیمی‌با کیفیت و کمیت طراحی و ساخت شبکه جاده‌های جنگلی به منظور دسترسی به همه سطوح جنگل دارد. احداث جاده‌های جنگلی عمده‌ترین دخالت و دگرگونی در طبیعت بکر جنگل می‌باشد. بسیاری از زیان‌ها و خسارت های عمده ساخت جاده در جنگل با ویژگی های خاکی که بستر جاده را تشکیل می‌دهد، ارتباط مستقیم دارد. آگاهی و بررسی ویژگی‌های خاک نقش بارزی در تشخیص قابلیت زمین به عنوان زیر بنای جاده سازی ایفا می‌کند. با توجه به‌اینکه در منطقه مورد بررسی ساخت بیش از 18 کیلومتر جاده پیش بینی شده است که باید تا پایان یک دوره اجرای طرح جنگلداری احداث و تکمیل شود. شناخت ویژگی های مکانیکی خاک آن برای افزایش ضریب اطمینان اجرای مراحل مختلف ساخت و نگهداری جاده ضروری است که هدف اصلی این بررسی می‌باشد. بدین منظور پس از تعیین نقشه شکل زمین از واحدهای همسان نمونه برداری و درکل24 نمونه تعیین مکان شد. از هر کدام از واحدهای همسان یک نمونه برداشت و درصد رطوبت، بافت خاک و وزن مخصوص ظاهری آن تعیین شد. بر پایه نتایج بدست آمده نقشه زون‌بندی خاکشناسی شامل 13 ناحیه مشابه بدست آمد. از هر کدام از این نواحی یک نمونه ودرمجموع 13 نمونه برداشت و آزمایش‌های مکانیک خاک و طبقه بندی به روش یکسان بر روی آنها انجام گرفت. نتایج آزمایش‌ها نشان داد که فقط 2 نمونه(16%) خاک درشت دانه (GM و SM) و بقیه نمونه‌ها یعنی 84 % خاک ریز دانه (ML ، CL ،CH) هستند و از این مقدار هم 61 درصد خاک ریزدانه رسی است. بهمین جهت پیشنهاد می‌شود قبل از هر اقدامی‌ برای ساخت جاده باید در قسمت‌ها یی از مسیر که شاخص روانی بالاتر از یک است اقدام به زهکشی منطقه نمود و در قسمت‌هایی که شاخص خمیری بالا است پس از کارهای خاکبرداری نسبت به تثبیت بستر راه با آهک اقدام و یا برای این منظور از زمین پارچه (Geotextil) بهره گیری کرد. برای کاهش هزینه‌های ساخت و نگهداری شبکه جاده گزینه تغییر مسیر و عبور شبکه راه از منطقه های با ثبات و خاک‌های پایداربرتری دارد. برای نیل به‌این هدف تهیه نقشه‌ی قابلیت مکانیکی خاک منطقه نیز تهیه شد.

کلیدواژه‌ها