بررسی تأثیر سایه در میزان رشد قطری و ارتفاعی صنوبر و تراکم جمعیت

نویسندگان

چکیده

صنوبرکاری از جمله کشتهای غالب استان گیلان به شمار می‌آید. سایه‌اندازی درختان مجاور از عامل های محیطی اثرگذار بر رشد و نمو نهال‌های صنوبر در خزانه، تراکم آفات و اپیدمی‌عامل های بیماریزای صنوبر، می‌باشد. در سالهای 81-1380، تأثیر سایه اندازی درختان در رشد و نمو نهال‌های صنوبر و تراکم و شدت خسارت دو گونه از آفات مهم آن، در ایستگاه تحقیقات صنوبر آستانة اشرفیه بررسی شد. با گزینش قطعه زمینی در ایستگاه مزبور، قلمه‌هایی از کلن 55/69 P.deltoides در 9 ردیف (تیمار) به فاصله‌های 11، 6/12، 2/14، 8/15، 4/17، 19، 6/20، 2/22 و 8/23 متر از درختان سایه اندازی که در ضلع جنوبی قطعة آزمایشی واقع شده بود،کاشته شدند. در پایان هر سال، ارتفاع نهال‌ها با شاخص مدرج شده برحسب متر و قطر یقه آنها با کولیس برحسب میلی‌متر اندازه‌گیری و ثبت شد. تراکم و انبوهی جمعیت سر خرطومی‌خالدار صنوبر Clorophanus votuptificus و زنبور برگخوار صنوبرStaurenematus compressicornis (از آفات مهم صنوبر در این استان) هر هفته شمارش و برای هر تیمار و تکرارجداگانه ثبت شد. تجزیه داده‌ها با بهره گیری از نرم افزار MSTAT-C نشان داد که بین تیمارها از نظررشد قطری و ارتفاعی تفاوت معنی‌دار آماری وجود دارد. هر چه فاصلة ردیف‌ها از درختان سایه انداز بیشتر بود، قطر و ارتفاع آنها بیشتر بود. تیمارها از نظر شمار سرخرطومی‌با هم تفاوت معنی‌دار آماری داشتند (?=1%)، به طوری که بالاترین تراکم سرخرطومی‌روی تیمارهایی که بیشتر در معرض سایه بودند و کمترین تعداد در تیمارهای 8 و 9 که بیشترین فاصله را از درختان سایه انداز داشتند، تعیین شد.رفتار و واکنش زنبور برگخوار صنوبر از این نظر با سرخرطومی‌برگخوار صنوبر متفاوت بود. همبستگی مثبت بالایی بین ارتفاع و قطر نهال‌ها (99/0=2 r) و همبستگی منفی و معنی‌داری (90/0=2r) بین ارتفاع نهال‌ها با شمار سرخرطومی ‌به اثبات رسید. همبستگی ارتفاع نهال با شمار زنبور برگخوار صنوبر مثبت و معنی‌دار (73/0=2r) بود.

کلیدواژه‌ها