بررسی قابلیت تصویر ماهواره لندست 7 برای تهیه نقشه گستره جنگل

نویسندگان

چکیده

برنامه‌ریزی صحیح و اصولی برای جنگل‌های شمال کشور، مستلزم در اختیار داشتن اطلاعات کمی ‌و کیفی دقیق است. در این زمینه نقشه جنگل جزء اطلاعات پایه محسوب می‌شود. تهیه‌این نقشه به روش‌های معمول (تفسیر عکس‌های هوایی) در سطوح وسیع پرهزینه و زمان‌بر است. در مقابل، تصاویر ماهواره‌ای به عنوان یک امکان خوب مطرح‌اند. در این تحقیق قابلیت داده‌های ماهواره لندست7 در تهیه نقشه گستره جنگل ارزیابی شد. این بررسی در سطحی معادل یک برگ نقشه 1:25000 (حدود 15000 هکتار) در جنگل‌های منطقه بابل در استان مازندران و با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای سال 1380 انجام شد. به دلیل وجود تعداد زیادی منطقه مسکونی کوچک و دامداری در این منطقه جنگلی، این جنگل از حالت یکپارچه خارج و تخریب در آن به نسبت زیاد است. در بررسی کیفیت تصویر از نظر رادیومتری و هندسی، خطای راه راه شدگی در باندهای 2و4و5 (به میزان حداکثر ±1DN) و نیز خطای جابه‌جایی دسته‌های شانزده‌تایی خطوط اسکن (به میزان یک پیکسل) وخطای خطوط اسکن تکراری در تمامی ‌باندها مشاهده شد. تصحیح هندسی تصویر به روش اُرتو و با استفاده از اطلاعات مداری و مدل رقومی‌زمین به‌طور دقیق انجام شد. سپس تصاویر ماهواره‌ای با روش‌هایی مانند نسبت‌گیری‌های طیفی، تبدیل مؤلفه‌های اصلی و تسلدکپ مورد پردازش و بارزسازی قرارگرفتند. باند پانکروماتیک نیز به روش‌های تبدیل فضای رنگ و پاسخ طیفی با باندهای چندطیفی ادغام شد. به منظور ارزیابی صحت نقشه‌ حاصل از طبقه‌بندی، یک نقشه واقعیت زمینی نمونه‌ای با 18 قطعه نمونه (360×360 متر) به روش میدانی تهیه شد. طبقه‌بندی تصویر به دو صورت رقومی‌(خودکار) و تلفیقی (رقومی - چشمی) انجام شد. تجزیه و تحلیل رقومی‌با استفاده از طبقه‌بندی‌کننده حداکثر تشابه و نمونه‌های تعلیمی‌که از طریق کار میدانی تهیه شده بودند، انجام شد. صحت نقشه جنگل حاصله در مقایسه با واقعیت زمینی معادل 56/94 درصد (صحت کلی) بود. ساختار این نقشه به بُردار تبدیل شد و برای تفسیر تلفیقی مورد استفاده قرار گرفت. این نقشه در مقایسه با تصاویر رنگی حاصل از ادغام و نیز بهره‌گیری از اطلاعات غیرطیفی (نقشه‌های ارتفاع، شیب و… و شناخت از منطقه) مورد تفسیر و ویرایش قرار گرفت. نقشه جنگل جدید از صحت کلی معادل 39/96 درصد برخوردار بود. این نکته بیانگر قابلیت زیاد داده‌های ماهواره لندست7 برای تهیه نقشه جنگل در مناطق کوهستانی و با قطعات جنگلی پراکنده است.

کلیدواژه‌ها