انتشار درخت سفید کرکو "Acer hyrcanum Fisch & C.A May." و رابطه آن با عوامل محیطی در شیب شمالی البرز

نویسندگان

چکیده

به منظور یافتن رابطه عوامل محیطی با انتشار گونه درختی سفید کرکو در شیب شمالی البرز , هشت منطقه در این ناحیه, از شرق گرگان تا اسالم واقع در غرب بندر انزلی انتخاب شدند. در هر یک از مناطق , با توجه به شرایط و وسعت آن منطقه و موجودی سفید کرکو و ارتفاعات مختلف از سطح دریا و جهان جغرافیائی متفاوت, تعدادی قطعه نمونه 400 متر مربعی و مجموعاً 59 قطعه انتخاب گردید.
در هر قطعه نمونه, نام محل , ارتفاع از سطح دریا , جهت شیب , وضعیت ظاهری زمین و خاک , نوع , سن و ترکم توده جنگلی , بهره برداری رایج از زمین , ارتفاع کل و ارتفاع تنه بدون شاخه و قطر برابر سینه و قطر تاج تمامی درختان بالای طبقه قطری 10 سانتیمتر , نام علمی گیاه اعم از درختی , درختچه ای و علفی و درصد پوشش هر یک ثبت شد. در پنج منطقه پروفیل خاک حفر شد و اطلاعات جمع آوری گردید و از افق های خاک نمونه برداری شد و اطلاعات خاک یک منطقه نیز از منابع به دست آمد. اطلاعات هواشناسی و زمین شناسی از مراجع ذیربط اخذ گردید.
تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که دامنه انتشار سفید کرکو بسته به تغییرات ارتفاع از سطح دریا از شرق تا غرب منطقه, در هر جا که ارتفاع کوه ها اجازه می دهد ادامه دارد. در شیب های شمالی و شمال شرقی و شمال غربی , وضعیت پراکنش و کیفیت سفید کرکو بهتر از سایر جهات است. نوع سنگ مادر روی بافت خاک موثر است و سفید کرکو خاک های سبک با بافت متعادل را بهتر می پسندد. مقدار PH خاک با افزایش ارتفاع کاهش می یابد و گونه مورد بررسی خاک های با اسیدیته ضعیف تا خنثی را بهتر تحمل می کند و انتشار آن با اضافه شدن مواد آلی خاک بهبود می یابد.
درجه حرارت از شرق به غرب کاهش می یابد, همچنین با افزایش ارتفاع از میزان آن کاسته می گردد. مقدار بارندگی از شرق به غرب افزایش می یابد و نیز با افزایش ارتفاع ابتدا افزایش یافته و سپس کاهش می یابد. اقلیم تمام مناطق طبق کلیماگرام آمبرژه , اقلیم کوهستانی سرد مرطوب است و سفید کرکو منطقه شرق را با مقاومت به خشکی و منطقه غرب را با مقاومت به سرما تحمل می کند. دخالت های انسانی تأثیر زیادی را بر روی انتشار و زاد آوری سفید کرکو دارا می باشد.

کلیدواژه‌ها