TY - JOUR ID - 27873 TI - تعیین اندازه واحد دامی ‌و نیاز روزانه گوسفند سنگسری JO - مجله منابع طبیعی ایران (منتشر نمی شود) JA - IJNR LA - fa SN - AU - ارزانی, حسین AU - نیکخواه, علی AU - آذرنیوند, حسین AU - جعفریان‌جلودار, زینب AU - قریانی, مهدی AD - Y1 - 2009 PY - 2009 VL - 61 IS - 2 SP - EP - KW - مرتع KW - واحد دامی KW - نیاز روزانه واحد دامی KW - کیفیت علوفه DO - N2 - بالغ بر 27 نژاد گوسفندی در ایران وجود دارد که برای تعیین ظرفیت چرایی مراتع در هر منطقه، بسته به وزن واحد دامی‌هر نژاد و بر پایه کیفیت علوفه در دسترس، باید نیاز روزانه دام مشخص شود. در این پژوهش وزن زنده واحد دامی‌نژاد سنگسری مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور 2 گله از این نژاد گزینش و در قشلاق و ییلاق در هر گله 40 رأس گوسفند شامل 15 میش 3 ساله، 15 میش 4 ساله، 5 رأس قوچ 3 ساله و 5 راس قوچ 4 ساله وزن کشی شدند. در ییلاق علاوه بر این تعداد، 10 راس بره 3 ماهه و10 راس بره 6 ماهه نیز وزن کشی شد. وزن یک واحد دامی ‌این نژاد 98/36 کیلوگرم برآورد شده است و معادل واحد دامی ‌برای قوچ، بره 6 ماهه و بره 3 ماهه به ترتیب 31/1، 64/0 و 42/0 واحد دامی‌است. دو فصل ییلاق و قشلاق، دو جنس میش و قوچ، دو گله 1 و 2 و دو سن 3 ساله و4 ساله از نظر وزن دام‌ها در سطح 1? تفاوت معنی‌دار داشتند. همچنین برای تعیین کیفیت علوفه گیاهی 5 نمونه از هر گونه (با قطع 5 پایه گیاه برای هر نمونه) قابل چرای دام تهیه و برای تعیین درصد پروتئین خام، دیواره سلولی بدون همی‌سلولز، قابلیت هضم ماده خشک و انرژی متابولیسمی‌مورد تجزیه شیمیایی قرار گرفت. کیفیت علوفه 10 گونه در ییلاق و 5 گونه در قشلاق مورد بررسی قرارگرفت و مقایسه میانگین به روش توکی روی این داده‌ها نشان دهنده تفاوت معنی‌دار بین گونه‌های مختلف از نظر کیفیت علوفه در سطح 5 % بود که بیانگر لزوم محاسبه نیاز غذایی واحد دامی‌بر پایه کیفیت علوفه است. کیفیت علوفه در دسترس دام بستگی به ترکیب گیاهی مرتع دارد. نیازهای غذایی این نژاد با توجه به شرایط مختلف محیطی از جمله فاصله و شیبی که دام در روز طی کند 50 درصد بیش از مقدار محاسبه شده با دو روش بهره گیری از جدول NRC (1985) و معادله ماف (1984) برآورد شده است. با بهره گیری از جدول NRC میزان مورد نیاز روزانه دام به انرژی متابولیسمی‌استخراج و با توجه به کیفیت علوفه نیاز روزانه هر واحد دامی‌به علوفه خشک در ییلاق و قشلاق به ترتیب 00/1و 04/ 1 کیلو گرم تعیین شد. با بهره گیری از معادله ماف میزان نیاز روزانه دام به انرژی متابولیسمی ‌محاسبه و با توجه به کیفیت علوفه نیاز روزانه هر واحد دامی ‌به علوفه خشک در ییلاق و قشلاق به ترتیب 9/0و 92/0 کیلو گرم محاسبه شد. UR - https://ijnr.ut.ac.ir/article_27873.html L1 - https://ijnr.ut.ac.ir/article_27873_5d62012f5475d4ffedb7ddaff1ae1286.pdf ER -