TY - JOUR ID - 13178 TI - بررسی بوم شناسی گونه های افدرا Ephedra spp. در منطقه بیارجمند شاهرود JO - مجله منابع طبیعی ایران (منتشر نمی شود) JA - IJNR LA - fa SN - AU - ارزانی, حسین AU - مظفری, مسلم AU - مقدم, محمدرضا AU - دادخواه, منوچهر AD - Y1 - 2000 PY - 2000 VL - 53 IS - 2 SP - EP - KW - افدرین KW - بوم شناسی KW - بیارجمند و افدرا KW - پسودافدرین KW - تاج پوشش KW - تراکم KW - تولید KW - رویش KW - زیتوده DO - N2 - افدرا متعلق به رده کلامیدوسپرم و تیره افداراسه است. دارای بیش از 44 گونه در جهان و 10 گونه و واریته در ایران و سه گونه E.strobilacea , E.intermedia و E.procera در منطقه بیارجمند می باشد. برای بررسی عوامل بوم شناختی موثر بر گیاه افدرا, ابتدا نقشه پوشش گیاهی منطقه از طریق پیمایش صحرایی تکمیل شد که سه تیپ افدرا , افدرا – درمنه و درمنه – افدرا از یکدیگر تفکیک گردید. در هر تیپ گیاهی پارامترهای تراکم , درصد پوشش تاجی , تولید, درصد سنگ و سنگریزه , خاک لخت و لاشبرگ اندازه گیری شد. به منظور تعیین اثر بارندگی بر میزان تولید , تولید افدرا در دو سال متوالی با استفاده از روش قطع و توزین اندازه گیری شد. برای مطالعات خاک اقدام به نمونه برداری در تیپهای گیاهی گردید. همچنین ترکیب شیمیایی افدرا در مراحل مختلف فنولوژیکی مشخص شد. بر اساس نتایج بدست آمده افدرا به دو روش ریزوم و بذر تکثیر می یابد. دارای دو نوع سیستم ریشه افقی و عمودی می باشد و دارای میزان تولید قابل ملاحظه است و برای حفاظت خاک حائز اهمیت است. تولید سالیانه آن رابطه مستقیمی با بارندگی دارد و برای مقاومت در برابر خشکی رشد رویشی و زایشی خود را محدود می کند. ساقه و گل گیاه برای گوسفند و بز بالغ مسموم کننده نیست, ولی میوه آن موجب مسمومیت گوسفند , بز, بره و بزغاله ها می شود. میزان سمیت افدرا در مراحل مختلف رشد تغییر می کند و بهترین زمان چرای آن پائیز و زمستان می باشد. خوشخوراکی افدرا متوسط است. میزان چربی گیاه در گونه E.intermedia برابر 45/4 درصد و در گونه E.strobilacea 6/5 درصد بوده و میزان پروتئین این دو گونه بترتیب 34/5 و 91/3 درصد بود. در منطقه مورد مطالعه رابطه بسیار معنی داری ( در سطح 99%) بین ارتفاع , پوشش تاجی و تولید افدرا وجود داشت. UR - https://ijnr.ut.ac.ir/article_13178.html L1 - https://ijnr.ut.ac.ir/article_13178_ae5edec7e7372cb149099b759030392a.pdf ER -